Wyniki plebiscytu: na 495 uprawnionych do głosowania za Polską opowiedziało się 138 osób, a za Niemcami – 343.
Raszowa – gmina wiejska z obszarem dworskim w powiecie kozielskim (obecnie w powiecie strzeleckim). W 1910 r. mieszkało tu 756 osób, 736 mówiących językiem polskim, 20 niemieckim. W listopadzie 1919 r. w wyborach komunalnych nie wystawiono listy polskiej. W III powstaniu śląskim Raszowa została zdobyta przez baon Leona Krukowskiego 7 maja 1921 r. Miejscowość była w rękach powstańców, mimo ostrzałów z broni maszynowej ze strony Zdzieszowic. Dnia 9 maja z rejonu Raszowej wyruszył baon Jana Lortza, wspomagany przez baon Krukowskiego, które podjęły atak na Kędzierzyn i Przystań Kozielską. Do 21 maja nie toczył się w tej miejscowości większe walki. W momencie podjęcia przez siły Selbstschutz Oberschlesien ofensywy w kierunku Góry św. Anny wycofały się 21 maja najpierw w kierunku Raszowej, a następnie opuściły ten teren – baony Lortza i Marcina Watoły, które toczyły w rejonie Leśnicy zacięte walki z baonem von Chappuisa. Obronę wsi przejął pułk zabrski Pawła Cymsa. Dnia 22 maja rejon Raszowej dalej atakowały siły von Chappuisa, które dążyły do przerwania frontu i przedarcia się na tyły pułku Cymsa. Do ostatecznego utrzymania miejscowości w rękach powstańczych przyczynił się kontratak baonu M. Watoły. Następny okres walk związany jest z drugą ofensywą sił Selbstschutz Oberschlesien na Górę św. Anny. W nocy z 3 na 4 czerwca, po uprzednim przygotowaniu artylerii, z rejonu Leśnicy, zaatakowały Raszową siły Selbstschutz Oberschlesien (pułk Martina), wypierając siły pułku królewskohuckiego Karola Gajdzika. Niestety powstańcom nie udało się ponownie zdobyć miejscowości.
Ś. P.
JAN ŚWIERGOT
POLEGŁY W POWSTANIU 1921 r.
In memoriam aeternam
Wynik plebiscytu: na 562 uprawnionych do głosowania za Polską opowiedziały się 52 osoby, a za Niemcami – 510.
20 MARCA 1921 20 MARCA 1964
TABLICA PAMIĄTKOWA
UFUNDOWANA
W ROKU OBCHODÓW XX-LECIA PRL
PRZEZ SPOŁECZEŃSTWO
POWIATU NAMYSŁOWSKIEGO
DLA UPAMIĘTNIENIA
43 ROCZNICY
PLEBISCYTU NA ŚLĄSKU
W MIEJSCU DZIAŁALNOŚCI
POLSKIEJ
KOMISJI PLEBISCYTOWEJ
NA OBWÓD DOMASZOWICKI
BOJOWNIKOM o POLSKOŚĆ
ZIEMI NAMYSŁOWSKIEJ
WDZIĘCZNI RODACY